Stelling: hersentrauma kan een hypofyseaandoening veroorzaken (artikel)
Printen
Onze hersenen – met daarin de hypofyse – zitten goed beschermd in een stevige schedel. Desondanks kunnen ze alsnog beschadigd raken, licht of ernstig. Hoe zit dat dan met de hypofyse?
Traumatisch hersenletsel (THL) is plotselinge schade aan de hersenen. Dit ontstaat wanneer iets heftig of herhaaldelijk het hoofd raakt, of wanneer iets door de schedel in de hersenen terechtkomt. Oorzaken zijn onder andere vallen, auto-ongelukken of verwondingen door sport of geweld, zoals schotwonden, (kinder)mishandeling of explosies.
THL kan de hypofyse en de hypothalamus beschadigen, waardoor hormonale problemen kunnen ontstaan. Soms ervaart een persoon met THL meteen hormonale problemen, soms ook pas maanden of zelfs jaren na een ongeval.
Hormonale problemen door traumatisch hersenletsel
Iemand met THL kan één of meer problemen hebben, afhankelijk van het letsel. Problemen die zich vaak kort na THL kunnen voordoen, zijn onder meer:
- bijnierschorsinsufficiëntie: de bijnieren maken niet genoeg hormonen. Dit resulteert in vermoeidheid, gewichtsverlies, lage bloeddruk, braken en uitdroging. Onbehandelde bijnierschorsinsufficiëntie kan levensbedreigend zijn.
- diabetes insipidus: de hypofyse maakt onvoldoende antidiuretisch hormoon (ADH). Dit resulteert in extreme dorst en vaak moeten plassen.
- Hyponatriëmie: bepaalde hormonale problemen verstoren het evenwicht van zout en water in het lichaam. Dit kan leiden tot hoofdpijn, vermoeidheid, braken, verwardheid en stuiptrekkingen.
Problemen en symptomen die later kunnen optreden zijn onder meer:
- hypothyreoïdie (te weinig schildklierhormoon): vermoeidheid, constipatie, gewichtstoename, onregelmatige menstruatie, koude-intolerantie.
- hypogonadisme (onvoldoende geslachtshormonen): bij vrouwen uitblijven van de menstruatie en verlies van lichaamshaar; bij mannen seksuele dysfunctie, borstvergroting, verlies van lichaamshaar en spierverlies.
- groeihormoondeficiëntie (onvoldoende groeihormoon): bij volwassenen meer vet, verlies van spieren en botten, en verminderde energie; bij kinderen groeiproblemen.
Lange-termijn vooruitzichten
De vooruitzichten zijn afhankelijk van het type en de ernst van het probleem. Sommige endocriene problemen kunnen tijdelijk zijn en binnen een jaar na het THL verdwijnen. Hormoontherapie is een zeer belangrijk onderdeel van de behandeling. Je krijgt dan hormonen ter vervanging van de tekorten. Het kan je gezondheid verbeteren, de symptomen verlichten en je kwaliteit van leven positief beïnvloeden. In sommige gevallen is het levensreddend.
De stelling hersentrauma kan een hypofyseaandoening veroorzaken beoordelen wij dus als juist