Prolactinoom: symptomen en klachten

Symptomen bij vrouwen met een prolactinoom

Vrouwen hebben meestal een microprolactinoom (doorsnede kleiner dan een centimeter), maar ook macroprolactinomen (doorsnede van een meer dan een centimeter) komen voor. Een teveel aan prolactine in het bloed veroorzaakt klachten. Prolactine is het hormoon dat na de bevalling het signaal doorgeeft voor de afgifte van melk via de borsten. Bij een hoge prolactinespiegel produceert de hypofyse minder geslachthormonen (FSH en LH). Deze hormonen zorgen er bij vrouwen voor dat de eierstokken hormonen (o.a. oestrogeen en progesteron) gaan aanmaken. Hierdoor ontstaan klachten. Bij iedere patiënt zijn de klachten verschillend. De hieronder genoemde verschijnselen hoeven dan ook niet bij iedereen voor te komen. 

Klachten bij vrouwen met een prolactinoom

• Door het hoge prolactinegehalte gaan de borsten soms melk afscheiden.
• Het uitblijven of onregelmatig worden van de menstruatie.
• Mogelijke onvruchtbaarheid.
• Minder zin om te vrijen (verminderd libido).
• Doordat de eierstokken minder oestrogeen aanmaken kan osteoporose (botontkalking) ontstaan.
• Veel vrouwen krijgen last van depressie, neerslachtigheid en/of geïrriteerdheid.
• Door een tekort aan vrouwelijke geslachtshormonen neemt het risico op hart– en vaatziekten toe.
• Mogelijk gewichtstoename, met name bij macroprolactinomen.
• Klachten die lijken op overgangsklachten: dunner wordend haar, nachtzweten, dunner wordend haar, labieler.

Let op: deze symptomen komen niet bij alle vrouwen met een prolactinoom voor. Ook de intensiteit van de klachten verschilt per persoon.

Symptomen bij mannen met een prolactinoom

Mannen met een prolactinoom hebben vaker een macroprolactinoom. Het teveel aan prolactine vermindert de aanmaak van de geslachtshormonen FSH en LH door de hypofysevoorkwab. Deze hormonen zorgen er bij mannen onder meer voor dat er testosteron wordt aangemaakt. De klachten van een prolactinoom zijn bij iedere patiënt verschillend. De hieronder genoemde klachten hoeven niet bij iedereen voor te komen. 

Klachten bij mannen met een prolactinoom

• Onvruchtbaarheid, omdat er te weinig aanmaak van zaadcellen is.
• Afname van de spierkracht.
• Minder behoefte aan seks (verminderd libido).
• Impotentie: het wordt moeilijker om seksueel opgewonden te raken.
• Veel mannen krijgen last van neerslachtigheid en/of geïrriteerdheid.
• In enkele gevallen borstvorming.
• De zaadballen worden kleiner.
• Door het hoge prolactinegehalte gaan de tepels soms melk afscheiden.
• Door een tekort aan mannelijke geslachtshormonen neemt het risico op hart– en vaatziekten toe.
• Mogelijk gewichtstoename, met name bij macroprolactinomen.

Let op: deze symptomen komen niet bij alle mannen met een prolactinoom voor. Ook de intensiteit van de klachten verschilt per persoon.

Hormoonuitval door een prolactinoom

Wanneer het prolactinoom zo groot is dat hij op de hypofyse drukt, kan de hypofyse zijn werk minder goed doen en kan er een tekort aan bepaalde hypofysehormonen ontstaan. Welke hormonen uitvallen is afhankelijk van de ligging van de tumor. Het uitvallen van hormonen komt dus zeker niet bij iedereen met een prolactinoom voor. De situatie dat hormonen uitvallen heet panhypopituïtarisme.