Combinatietherapie succesvol bij ernstigere vorm van acromegalie (artikel)
Printen
Uit: Hyponieuws 3 – 2017
Een behoorlijk deel van alle acromegaliepatiënten blijft, ondanks behandeling met de gebruikelijke somatostatine analoga, een te hoge de IGF-I waarde houden. Dr. Sanne Franck deed onderzoek naar een behandeling met een combinatie van twee middelen die elkaar versterken: de eerder genoemde somatostatine analoga die de groeihormoonproductie onderdrukken en pegvisomant, een groeihormoon-receptor-blokker. In haar proefschrift onderbouwt zij de stelling dat deze combinatietherapie een veilige en zeer effectieve behandeling is voor deze patiëntengroep.
Effectief
Het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam (EMC) is gespecialiseerd in de behandeling van patiënten die niet goed reageren op de gebruikelijke behandeling en patiënten bij wie het technisch niet mogelijk is om de tumor te verwijderen. Hiermee is inmiddels bijna 10 jaar ervaring opgedaan. De combinatiebehandeling blijkt in 97% van deze moeilijker behandelbare acromegaliepatiënten te resulteren in controle van de ziekte, mits zij de juiste dosering pegvisomant krijgen. Bijwerkingen bleken mild en van voorbijgaande aard te zijn.
De onderzoeken worden begeleid door prof. dr. Aart Jan van der Lely en dr. Sebastian Neggers. Binnen mijn proefschrift wordt ook aandacht besteed aan de vraag waarom sommige patiënten deze combinatiebehandeling nodig hebben om de ziekte onder controle te krijgen. We weten al wel dat patiënten met meer somatostatine- receptoren op hun hypofyseadenoom beter te behandelen zijn met somatostatine analoga. Het lijkt erop dat een verminderde hoeveelheid van deze receptoren zorgt voor een moeilijker behandelbare vorm van acromegalie.
Meer onderzoek is nodig
De dosering pegvisomant die nodig is om de ziekte onder controle te krijgen varieert sterk tussen acromegaliepatiënten. Het zoeken naar de ideale dosering kan een tijdrovend proces zijn. Gedeeltelijk kan deze dosering worden voorspeld aan de hand van het IGF-I gehalte in het bloed, de leeftijd en het gewicht van de patiënt. Tijdens het onderzoek heb ik een wiskundige formule ontwikkeld waarmee de ideale dosis kan worden berekend. Overigens dient naar de bruikbaarheid van deze voorspellende formule in de toekomst nog meer onderzoek plaats te vinden, want dit is pas het eerste onderzoek dat hiernaar gedaan is.
Goed alternatief
Toch kunnen we concluderen dat de combinatiebehandeling een goed alternatief is voor patiënten met acromegalie die, ook na 10 jaar behandelen, niet konden worden geholpen met de conventionele therapieën. Mijn onderzoek heeft inmiddels geleid tot meerdere wetenschappelijke publicaties in internationale toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften en ik heb mijn onderzoeksresultaten op verschillende internationale congressen gepresenteerd. Of het zin heeft deze mogelijkheid met je behandelend endocrinoloog te bespreken? Dat kan zeker. Houd er echter rekening mee, dat de gemiddelde endocrinoloog hiermee nog geen ervaring heeft.
Ook standaardbehandeling?
Onderzoekers van het EMC Rotterdam denken dat de medicamenteuze combinatietherapie in de toekomst ook voor acromegaliepatiënten die nu nog de standaardbehandeling krijgen met somatostatine een betere kwaliteit van leven kan geven. Dr.S. Neggers (EMC) heeft een Kwaliteit van Leven studie gedaan bij acromegaliepatiënten met een normale IGF-1 waarde die werden behandeld met somatostatine in combinatie met een snufje pegvisomant. Deze patiënten bleken zich over het algemeen beter te voelen dan de controlegroep die alleen met somatostatine werd behandeld.
Dr. Sanne Franck, arts in opleiding Interne geneeskunde, Reinier de Graaf Gasthuis te Delft.