Beschadiging van de hypothalamus (artikel)
Printen
Dr. Neggers is endocrinoloog, verbonden aan het Erasmus MC Rotterdam. Hij reist de hele wereld rond om informatie te verzamelen rond de hypofyse en hypofyseaandoeningen. Tijdens zijn lezing kwamen veel verschillende onderwerpen aan de orde.
Beschadiging van de hypothalamus
De gevolgen van een hypofyseaandoening kunnen zeer uiteenlopend zijn. Het hormoonsysteem, met al zijn verschillende plekken van effecten, productie en afremming is zeer ingewikkeld. De gevolgen van eventuele schade hangt af van de specifieke situatie van de patiënt. Dit geldt ook voor de rol die de aandoening zal gaan spelen in het leven van de patiënt.
Gesloten systeem
De hypothalamus en de hypofyse zijn de controlecentra van de hormonen. Samen met de zenuwbanen en verschillende klierweefsels in het lichaam geven zij signalen af die de hormoonproductie aansturen. Het is een gesloten systeem waarin alles remt, stimuleert en elkaar beïnvloedt. Het autonome zenuwstelsel, dat een groot aantal onbewuste processen in het lichaam reguleert, wordt gecontroleerd door de hypothalamus. De hypothalamus regelt o.a. de lichaamstemperatuur, de vochtbalans, gewicht en het metabolisme van het lichaam (de spijsvertering, honger, eetlust, verzadiging).
Schade hypothalamus niet te herstellen
Schade aan de hypothalamus is nauwelijks meetbaar. Dat is voor de artsen en patiënten erg lastig. Een beschadigde hypothalamus is niet opnieuw ‘af te stellen’, of te repareren. Ook de processen die door de hypothalamus worden aangestuurd zijn niet meer goed te corrigeren. Om een voorbeeld te noemen: Wanneer het metabolisme is vertraagd door een beschadiging, is dit proces nauwelijks meer te herstellen. Zo kan iemand in een jaar tussen de 10 en 30 kilo aankomen. Daarna ontstaat weer een nieuwe balans, maar de patiënt is intussen een stuk zwaarder geworden. Het is heel moeilijk, zo niet onmogelijk, om weer op het oude gewicht terug te komen.
Zelf bewust minder eten
Als je je ervan bewust bent dat je lichaam niet meer aangeeft dat je voldoende gegeten hebt (door een vol gevoel of gevoel van verzadiging) kun je hier rekening mee houden en bewust minder eten, maar de natuurlijke rem op de eetlust is er niet meer.
Craniofaryngeoom en bestraling
Een beschadiging aan de hypothalamus kan worden veroorzaakt door een craniofaryngeoom, omdat dit type gezwel de neiging heeft om vanaf de hypofyse omhoog te groeien, precies waar de hypothalamus ligt. Ook bestraling kan de hypothalamus beschadigen, want de afstand tussen de hypofyse en de hypothalamus is klein.