Financiële regelingen: Chronisch ziek en toch studeren (artikel)
Printen
Uit: Hyponieuws 3 – 2020
Cas (20) uit Bunnik volgt een mbo-opleiding tot onderwijsassistent. Hij merkt dat studeren met een hypofyseaandoening best pittig kan zijn. Daarom klopte hij samen met zijn moeder bij de gemeente aan voor financiële ondersteuning. Hoe pakten zij dat aan?
Cas krijgt in 2014 de diagnose craniofaryngeoom. Hij wordt binnen twee maanden geopereerd en krijgt sindsdien medicatie. Ondanks deze heftige tijd en de vermoeidheidsklachten die bij de aandoening horen, maakt hij de middelbare school zonder vertraging af en kiest hij voor de mbo-opleiding Junior Assistent-Accountant. Maar deze studie bevalt hem niet: ‘Het was gewoon te zwaar, te veel informatie die je er echt in moest stampen. Als je het even niet kon bijhouden, dan had je gelijk een probleem en kon je het echt niet meer inhalen. Dat is ook een van de redenen dat ik de opleiding niet zo leuk vond.’
Praktische ondersteuning
Cas besluit te stoppen en te kijken naar iets anders. Tegelijkertijd zoekt hij naar extra ondersteuning in verband met zijn aandoening. ‘Ik kwam terecht bij Brein Support in Arnhem, een centrum voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel. Ze kijken naar wat je kan en op basis daar- van krijg je een traject aangeboden. Ik heb hier een jaar lang vijf dagen per week meegelopen. Ik heb er geleerd “te leren”. Ik kreeg bijvoorbeeld allemaal tips en trucs om me te helpen bij het studeren, bij het onthouden van dingen. We hebben ook gekeken naar wat voor beroepen ik leuk zou vinden en wat er bij mij zou passen. Ik heb hier echt heel veel steun aan gehad.’ Anna, zijn moeder, beaamt dat: ‘Het was ook voor ons als ouders heel fijn dat we hier terecht konden. Wij kregen zo meer inzicht in hoe het werkt in Cas’ hoofd. Het centrum biedt echt een compleet pakket. Er is een vaste docent werkzaam, er zijn psychologen aanwezig en ze werken samen met de revalidatiespecialisten van Klimmendaal. Dat was ook prettig.’
‘Met de hulp van Brein Support ben ik erachter gekomen dat een baan als onderwijsassistent wel wat voor me is’, vervolgt Cas. ‘Ik ben vorig jaar begonnen met de bijbehorende mbo-opleiding in Utrecht. Deze duurt drie jaar, dus ik ben nu halverwege. Het gaat hier nu veel beter dan op de vorige opleiding. Wat ik bij Brein Support heb geleerd, kan ik goed toepassen. De opzet van de opleiding past ook beter bij mij: het zijn steeds blokken van vijf weken die daarna afgesloten zijn. Hierdoor heb ik minder moeite het allemaal bij te houden. Ik heb mijn mentor wel verteld over mijn aandoening en heb regelmatig een gesprek met hem om te bespreken hoe het gaat. Ik houd het goed vol en heb verder eigenlijk geen extra begeleiding nodig.’
Stagelopen
Een belangrijk onderdeel van de opleiding zijn de verschillende stages. ‘Momenteel moet ik ook twee dagen in de week stagelopen op een basisschool. De stagebegeleider is op de hoogte van mijn situatie, maar eigenlijk meer vanwege mijn medicijngebruik. Ik draai hier namelijk gewoon mee met de rest. Na een stagedag ben ik wel moe, maar omdat het iets is wat ik met plezier doe, kan ik het toch volhouden. Op maandag loop ik overdag stage tot een uur of twee en geef ik ’s avonds nog voetbaltraining. Dat vind ik erg leuk en kan ik daardoor blijven doen.’
In het begin heeft Cas naast zijn studie ook nog een bijbaan in een plaatselijke supermarkt. ‘Sinds mijn zestiende had ik eigenlijk een bijbaantje als vakkenvuller. Ik werkte twee à drie keer in de week. Vaak ’s avonds en ook nog een dagdeel op zaterdag. Hier moest ik wel mee stoppen, omdat het in combinatie met mijn studie te veel was.’ Het wegvallen van die inkomsten is natuurlijk wel een tegenvaller.
Studietoeslag
Gelukkig herinnert Anna zich een krantenartikel van een paar jaar terug, dat ze in een speciale map heeft bewaard. Het artikel gaat over ondersteuning voor chronisch zieken en legt uit dat er vanuit de overheid studietoeslag beschikbaar is voor patiënten zoals Cas. De aanvraag verloopt via de gemeente waar je woont. Elke gemeente kan zelf de hoogte bepalen en handelt dit verder af. Anna: ‘Helaas is de informatie hierover erg moeilijk te vinden als je niet precies weet waar en waarnaar je moet zoeken. Het invullen van zo’n aanvraagformulier is soms ook een hele opgave. Gelukkig zijn er in elke gemeente speciale sociale wijkteams. Ik ben erachter gekomen dat zij ook bij zulk soort aanvragen kunnen helpen. Zij weten precies hoe alles werkt en wat je in moet vullen. Het was heel fijn om daar hulp bij te krijgen.’
Er zijn natuurlijk wel wat voorwaarden verbonden aan de studietoeslag, maar ook daar kan het wijkteam je bij helpen. Een neuropsychologisch onderzoek kan deel uitmaken van de procedure. Anna: ‘Het uitgebreide dossier van Brein Support kwam daarvoor goed van pas, aangezien dat al vrij compleet was. Toen Cas zestien jaar oud was, hadden we ook al een Aanpassing arbeidsvermogen aangevraagd. Daarmee werd bepaald dat Cas een arbeidsbelasting van dertig uur per week heeft. Al deze zaken zorgden er waarschijnlijk voor dat onze aanvraag al in twee weken was goedgekeurd. Sindsdien krijgt Cas dus financiële ondersteuning.’
Vraag hulp
De aanvraag wordt nog wel elk jaar opnieuw bekeken. Maar omdat de situatie toch niet verandert, is dit meer een formaliteit. Anna: ‘Wat ik andere ouders in een vergelijkbare situatie mee wil geven: vraag gewoon hulp bij een wijkteam als je er niet uitkomt. Daar zijn ze namelijk voor. Het is best een wirwar van regels namelijk en voor een leek is dat soms behoorlijk ingewikkeld. Ook als je bijvoorbeeld naar het UWV zou moeten om de arbeidsbelasting te laten beoordelen, kun je gewoon een deskundige meenemen.’
De mogelijkheden
Heb je een hypofyseaandoening? Dan zijn er verschillende ondersteunende opties waar je gebruik van kunt maken:
De gemeente
Via de gemeente kun je een studietoeslag aanvragen. Deze toeslag is speciaal voor studenten die wél kunnen studeren, maar niet meer kunnen werken naast hun studie. De specifieke voorwaarden en de hoogte van de toeslag verschillen per gemeente. Kijk hiervoor op de website van jouw gemeente of vraag advies aan een wijkteam.
DUO
Ook DUO kan hulp bieden. Loop je studievertraging op tijdens je hbo- of universitaire opleiding? Dan kun je verlenging van de prestatiebeurs aanvragen. Loop je vertraging op tijdens je mbo-opleiding? Dan kun je een jaar extra basisbeurs krijgen. Kun je door de aandoening je diploma niet in tien jaar halen? Dan kun je ook verlenging van de diplomatermijn aanvragen. In sommige gevallen kan DUO ook een deel van de lening kwijtschelden. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op www.duo.nl/particulier.
De onderwijsinstantie
Ten slotte kan de school of universiteit soms ook financieel bijspringen. Deze financiële ondersteuning wordt geboden vanuit het afstudeerfonds of profileringsfonds. Neem contact op met de decaan of studieadviseur van je onderwijsinstantie om te vragen of je hiervoor in aanmerking komt.
Noot van de redactie
De namen van de betrokkenen en plaatsnamen in dit artikel zijn gefingeerd, om de privacy van de geïnterviewden en hun naasten te beschermen. In ons kwartaalblad Hyponieuws heeft het artikel met de originele namen van de betrokkenen gestaan.